Yapı denetim sektöründe yaşanan son gelişmeler ve yeni yönetmelikler, sektör paydaşlarını yakından ilgilendiriyor. Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği ve ilgili tebliğlerdeki değişiklikler, özellikle 500 metrekare altı yapıların Elektronik Dağıtım Sistemi’nden çıkarılmasını beraberinde getirmiş durumda. Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği (YDKBD) Bursa Şube Başkanı Esra İnhanlı, bu konuda önemli değerlendirmelerde bulundu. İnhanlı, küçük yapıların sistem dışında tutulmasının erişilebilirlik açısından olumlu bir adım olduğunu belirtirken, uygulamanın mevcut şeklinin bazı eleştirileri beraberinde getirdiğini ifade etti. Elektronik Dağıtım Sistemi dışındaki bu düzenlemenin, bireysel yapılaşmanın yoğun olduğu bölgelerde süreci kolaylaştırabileceğini kabul eden İnhanlı, ancak sistemin parsel bazlı, değil de sözleşme bazlı işleyişinin şeffaflık ve adillik açısından riskler taşıdığını vurguladı. Sözleşme bazlı yaklaşımın, yönetmelik değişikliğinin gerekçesiyle tam olarak örtüşmediğini de sözlerine ekledi. Yeni düzenlemelerle birlikte yapı denetim firmalarına yönelik yaptırımların ağırlaştığına dikkat çeken İnhanlı, komşu yapının zarar görmesi veya yeni bir binanın 15 yıl içinde yıkılması durumunda denetim firması faaliyet izninin iptal edileceğini ve teminatına el konulacağını açıkladı. Bu durumun sektörde sorumluluk bilincini artıracağını ve yapı denetim firmalarının teknik yeterliliği ile dikkat seviyesinin daha da önem kazanacağını belirtti. Yaptırımların ağırlaştırılması, sorumluluk bilincini artırmayı hedefliyor. 500 metrekareye kadar olan küçük yapıların Elektronik Dağıtım Sistemi dışında tutulmasına ilişkin düzenlemenin, yapı denetim firmalarının beklentilerini tam olarak karşılamadığını belirten İnhanlı, bu durumun yapı sahiplerinin istedikleri kuruluşla çalışmasının sözleşme değil, parsel bazlı olması gerektiği fikrini desteklediğini dile getirdi. Yönetmelikte yer alan ve sözleşme fesih süresini altı aydan üç aya düşüren düzenleme de sektör için önemli bir değişiklik olarak değerlendirildi. İnhanlı, bu değişikliğin yapı denetim kuruluşlarını atıl durumdan kurtaracağını ve inşaatın üç ay içinde başlamaması halinde sözleşmenin feshedilebilir olmasının zaman ve kaynak yönetimi açısından kritik bir adım olduğunu ifade etti. 45 ve üzeri yapı denetim firmasının bulunduğu illerde devreye girecek alternatifli atama uygulaması da Elektronik Dağıtım Sistemi'ne getirilen bir diğer yenilik. Bu sistemin sektör yükünü dengeleyeceğini ve uygulamada esneklik sağlayacağını belirten İnhanlı, teminat tutarlarının 2026 itibarıyla TÜFE-ÜFE ortalamasına göre hesaplanacak olmasını ise ekonomik gerçeklere uygun bir güncelleme olarak değerlendirdi. Teminat tutarlarının güncellenmesi, sektörün ekonomik gerçeklerle uyumlu çalışmasını sağlayacak. Son olarak İnhanlı, yapı denetim sisteminin yalnızca cezai yaptırımlarla değil, yol gösterici ve geliştirici bir bakış açısıyla ele alınması gerektiğini vurgulayarak, yeni düzenlemelerin sahada etkili ve adil bir şekilde uygulanması için tüm tarafların iş birliğine açık olması gerektiğini belirtti. İşbirliği, yeni düzenlemelerin başarılı bir şekilde uygulanması için hayati önem taşıyor.

KAYNAK: İGF HABER AJANSI